تاریخچه معاملات الگوریتمی
«معاملات الگوریتمی» انصاف را زیر سوال برد!
به گزارش گرگ بورس ، وضعیت بازار سرمایه مدت هاست سهامداران را کلافه کرده و به نظر می رسد محدودیت دامنه نوسان و معاملات الگوریتمی هم در طولانی شدن منفی های این بازار بی تاثیر نبوده است.
مصطفی نصر اصفهانی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با گرگ بورس در این خصوص بیان کرد: اگرچه معتقدم محدودیت دامنه نوسان، محدودیت زائدی برای بازار سرمایه است؛ ولی مشکل تاریخچه معاملات الگوریتمی بازار وجود دامنه نوسان معاملات نیست.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد هر زمان بازارسرمایه شیب نزولی به خود می‌گیرد، فعالان بازار به دنبال بهانه‌ای برای تاریخچه معاملات الگوریتمی توجیه منفی‌ها هستند و این بار هم دامنه‌نوسان را مورد انتقاد قرار داده‌اند. در مجموع معتقدم در شرایط فعلی تغییر دامنه نوسان تاثیر چندانی بر روند بازار سرمایه ما ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: البته که افزایش دامنه نوسان، معاملات را روان‌تر کرده و نقدشوندگی سهم‌ها را افزایش خواهد داد؛ بررسی‌ها نیز حاکی از آن است که هرچه دامنه نوسان محدودتر باشد، واکنش بازار سرمایه به اتفاقات کندتر خواهد شد و وجود دامنه‌نوسان به نوعی دست و پای بازار سرمایه را بسته است ضمن آنکه وجود دامنه‌نوسان منجر به تشکیل صف‌های خرید و فروش و افزایش احتمال گمراه شدن معامله‌گران شده اما؛ معتقدم افزایش یا حذف دامنه‌نوسان تغییری در روند بازار سرمایه ایجاد نکرده و تاریخچه معاملات الگوریتمی ریزشی به دنبال نخواهد داشت.
این فعال بازارسرمایه تصریح کرد: قیمت سهم‌ها به کف رسیده و انتظار افت بیشتری در نتیجه تغییر دامنه‌نوسان نمی‌رود؛ چنانچه دامنه نوسان معاملات تغییر کند، به همان اندازه که احتمال نوسان منفی در قیمت سهم‌ها وجود دارد، احتمال نوسان مثبت در یک روز معاملاتی نیز وجود خواهد داشت و این طور نیست که سهم‌ها در یک قیمت ثابت بماند ؛ در صورت افزایش محدودیت دامنه‌نوسان، بازارسرمایه تحلیلی‌تر شده و تاثیر جو روانی بر روند معاملات کمرنگ‌تر خواهد شد.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه در پاسخ به انتقادات فعالان این بازار به معاملات الگوریتمی گفت: معاملات الگوریتمی که مبتنی بر هوش مصنوعی هستند، مخل فلسفه بازار سرمایه محسوب می‌شوند. به هرحال پشتوانه این معاملات، هوش مصنوعی است و مهارت‌هایی در این معاملات وجود دارد (تاریخچه معاملات الگوریتمی مثل سرعت بالای ثبت سفارش‌ها) که خارج از توانایی انسان است. معاملات الگوریتمی موجب شده تا نه‌تنها فضای بازارسرمایه فضایی ارگانیک نباشد بلکه قیمت کشف شده در راستای ترجیحات معامله گران و سهامداران نیز هیچگاه قرار نگیرد.
نصراصفهانی تاکی کرد: این شرایط اصل منصفانه بودن معاملات در بازار سرمایه را زیر سوال برده و انجام معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه نیاز به زیرساخت های دیگری دارد. این معاملات در حال حاضر، رانتی در بازار سرمایه ما است که در اختیار عده خاص قرار دارد. موافق انجام معاملات الگوریتمی با انحصاری که در حال حاضر وجود دارد، نیستم!
نصر اصفهانی در خاتمه اظهار کرد: مشکل اصلی بازار سرمایه در حال حاضر حاکمیت شرکتی و حمایت از حقوق سهامداران خرد است. قیمت گذاری های دستوری در بعضی صنایع و نیز فساد برخی مدیران، حقوق و منافع سهامداران را تضییع کرده است. البته که قویترین بازیگر در اقتصاد ایران، دولت است. وقتی در اقتصادی بازیگران متعدد وجود دارد، نقش تمامی بازیگران مهم خواهد بود. ولی در اتفاقات ۲ سال گذشته، نقش دولت تاریخچه معاملات الگوریتمی پررنگ تر از سایر بازیگران بوده است. دولت با دعوت از مردم به این بازار و هدایت نقدینگی به سوی بازار سرمایه باعث دستکاری قیمت ها شد. نسبت P بر E خیلی از سهم های بازار به حدود ۴ تاریخچه معاملات الگوریتمی رسیده و با چنین شرایطی بازار سرمایه پتانسیل رشد دارد. اگر حاکمیت شرکتی در کشور ما تقویت شده و برای حمایت از منافع سهامداران تلاش بیشتری صورت بگیرد، ارزندگی سهم ها افزایش خواهد یافت و به دنبال افزایش ارزندگی، قیمت ها هم رشد خواهد کرد.
تاریخچه معاملات الگوریتمی
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از سنا، محسن خدابخش، مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس و اوراق بهادار ضمن بیان مطلب فوق و با اشاره به تحولات بازار سرمایه و تاریخچه آن گفت: در بازار سرمایه شیوه سفارش گذاری با روش ثبت کاغذی آغاز شد و اکنون به صورت تکامل یافته خود – معاملات برخط- صورت می گیرد. استراتژی های خرید و فروش نیز از ابزارهای ساده نمودارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی بر روی کاغذ شروع شد و اکنون به الگوهای تماما الکترونیکی خرید و فروش رسیده است.
وی ادامه داد: با توسعه روز افزون بازارهای مالی و افزایش سرعت معاملات، نیازهای جدیدی همچون نیاز به ابزارهای معاملاتی هوشمند و خودکار و ربات های سریع (جهت رصد سریع به موقع بازار) بیشتر احساس میشد.
مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه اکنون تبلور این فاکتورها را می‌توان در معاملات الگوریتمی یافت، افزود: معاملات الگوریتمی در بازارهای مالی الکترونیکی، به معنای استفاده از برنامه های کامپیوتری و ماشین به جای انسان، برای ورود سفارش‌های معاملاتی است.
وی با اشاره به اینکه بخش عمدهای از معاملات در دنیا توسط الگوریتم ها انجام می شود، افزود: در کشور ما نیز معاملات الگوریتمی در سال های اخیر مورد حمایت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت و خوشبختانه می توان ادعا کرد این معاملات در مسیر توسعه قرار دارد.
خدابخش ادامه داد: شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس نیز با هدف فرهنگ سازی این شیوه معاملاتی و همچنین اصلاح ساختاری آن نخستین مسابقه معاملات الگوریتمی بازار سرمایه را برگزار کرد. این مسابقه در 3 بخش "اوراق بهادار با درآمد ثابت"، "معاملات در سهام" و " چالش حل مسئله" به مدت یک ماه از روز دوم بهمن ماه شروع شد و تا نخستین روز اسفندماه ادامه داشت.
مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: در دو مسابقه "معاملات سهام" و "چالش حل مسئله" به هر تیم 30 میلیون تومان اعتبار اهدا شد و معیار انتخاب رتبه های برتر نیز بازدهی آنها بود. در مسابقه چالش حل مسئله، سوالاتی در اختیار تیم ها قرار گرفت تا قدرت پیش بینی الگوریتم ها محک زده شود. نخستین چالش مربوط به پیش حجم معاملات برای 22 نماد در یک روز خاص بود. این نمادها براساس بیشترین ارزش معامله روزانه در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران انتخاب شدند. این چالش 100 امتیازی بود و رتبه های برتر حدودا 35 درصد اختلاف با رقم واقعی حجم معاملات داشتند. در این چالش تیم های "تریدآپ"، "راهبران" و علوم پزشکی تبریز بیشترین امتیازات را کسب کردند.
وی ادامه داد: چالش دوم در خصوص پیش بینی رقم برخی از شاخص های بازار سرمایه طی سه روز کاری بود. در این چالش پیش بینی روند شاخص (مثبت یا منفی بودن آن) نیز اهمیت داشت. شاخص های انتخاب شده شاخص هایی بودند که در معاملات آتی سبد سهام به عنوان دارایی پایه قرار داشتند. این چالش 200 امتیاز داشت و تیم های "الگومایند"، "چنارگریت" و "تریدآپ" به ترتیب رتبه های اول تا سوم را کسب کردند.
محسن خدابخش، افزود: چالش سوم مربوط به معاملات قرارداد آتی زعفران در بورس کالای ایران بود که در آن باید موجودی مانده حساب مشتری پس از یک هفته معاملات( بدون تغییر در سبد) پیش بینی میشد. در طراحی این چالش با همکاران و متخصصین بورس کالای ایران نیز مشورت شد. در این چالش 300 امتیازی تیم های "عقاب"، "رستاک" و "پردازشی" رتبههای اول تا سوم را به خود اختصاص دادند.
وی با اشاره به چالش چهارم گفت: این مرحله مربوط به انتخاب بهینه پرتفوی تیم هایی بود که بهترین سبد سهام را انتخاب کرده باشند. در این سبد از سهام و اوراق مشتقه بورس اوراق بهادار تهران (اعم از قراردادهای آتی و اختیار معامله) استفاده شد و معیار انتخاب پرتفوی بهینه نیز بالا بودن نسبت بازدهی به ریسک بود. نتیجه این چالش 400 امتیازی هفته آتی مشخص می شود.
محسن خدابخش، مدیر نظارت تاریخچه معاملات الگوریتمی بر بورس های سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان خاطر نشان کرد: چالش های فوق به گونه ای طراحی شد که تیمهای شرکت کننده با همه ابزارهای بورس های اوراق بهادار و کالا آشنا شوند و در نهایت بتوان شاهد طراحی الگوریتمها در بازار سرمایه و اصلاح روند ها و ساختارها بود.
